تعبیر جهان های متعدد

از آن جا که رمبش مشکل آفرین است، آیا می توان تعبیری از مکانیک کوانتومی یافت که رمبش را کنار بگذارد و در عین حال مکانیک کوانتومی را به عنوان نظریه ای برای تک ذره حفظ نماید؟ پاسخ هیو اِورت به این پرسش مثبت است.

در تعبیری که او ارائه می دهد، هر دو امکان یعنی گربه ی زنده و گربه ی مرده قابل تحقیق اند، ولی به صورت دو واقعیت متفاوت در جهان های موازی. به ازای هر گربه ای که زنده در قفس می یابیم، الگوی مشابهی از ما در جهانی موازی قفس مشاهبی را باز می کند و گربه ی مشابهی را مرده می یابد. دوگانگی موجود در حالت گربه، در هنگام مشاهده، خود جهان را وا میدارد تا به شاخه های موازی و بدون برهمکنش تقسیم شود! بدین ترتیب، راهی برای تأیید وجود این جهان های موازی وجود ندارد. 

 

از نظر فلسفی، آیا این تعبیر جهان های متعدد، واقع گرایی فیزیکی را نجات می دهد؟ بعید است. وقتی نظریه ی جهان های متعدد را به دقت بررسی می کنیم، درمیابیم که مشاهده هنوز هم نقشی ظریف اما تعیین کننده دارد. برای مقال چگونه می توان معین کرد که چه موقع شاخه شاخه شدن به جهان های موازی رخ می دهد؟ اگر این موضوع به اندازه گیری مربوط می شود، آیا تعریف اندازه گیری نقش مشاهده کننده را، که واقع گرایان می کوشند از آن پرهیز کنند، به میان نمی آورد؟ به علاوه، اگر سعی کنید پارادوکس EPR را با تعبیر جهان های متعدد تجزیه و تحلیل کنید؛ در خواهید یافت که غیر موضعیت هنوز هم پابرجاست.

 

با وجود این، نظریه جهان های متعدد ایده ی جالبی است، اگرجه به وضوح طعمی تخیلی دارد (و برخی نویسندگان کتاب های علمی-تخیلی از آن به خوبی استفاده کرده اند که معروف ترین شان فیلیپ دیک است. می توانید کتاب دیک را با عنوان The Man in the High Castle بخوانید که درباره ی واقعیت چند جهانی است). متأسفانه این ایده بسیار پر هزینه است، جهان های بسیار، و موجودیت های بسیار زیاد غیر قابل تأیید برای خیلی ها ناخوشایند است. این ایده اصل فلسفی صرفه جویی را (که گاهی به آن تیغ اکام می گویند) به شدت نقض می کند.

 

 


بنده دانشجوی دکترای فیزیک ماده چگال از دانشگاه تربیت مدرس تهران هستم. حوزه مورد علاقه من فیزیک محاسباتی (به طور خاص نظریه تابعیت چگالی) و همچنین سیستم های توپولوژیک است.


There are no comments yet

  • سلام , مهمان
  • خروج
  • ورود

    Or use one of these social networks

This site is protected by wp-copyrightpro.com